Osoby

BREM Stefan (1 IX 1904 Tarnów - 19 VII 1975 Warszawa), aktor, dyrektor teatru. Był synem Leopolda i Janiny Bremów. Studiował na Wydz. Filoz. Uniw. Jagiell. i wg W. Zechentera już wtedy często występował jako recytator na wieczorach lit. młodych poetów. Potem uczył się w krak. Miejskiej Szkole Dramatycznej. Występy rozpoczął w 1927 w T. im. Słowackiego. Jesienią 1927 zaangażował się do T. Miejskiego w Sosnowcu, ale był tam krótko. Jeszcze w tym samym roku wstąpił do zespołu Reduty, z którą w sez. 1927/28 i 1928/29 występował w Wilnie i objazdach; grał wtedy m.in. Tatarinowa ("Car Paweł I"), Malarza ("Trójka hultaj­ska"). Blisko współpracował z J. Osterwą, jak sam wspominał, jako "jego uczeń, jego sekretarz osobi­sty i starosta wileńskiego Instytutu Reduty"; starostą i aktorem był też w 1929-31 w teatrze objazdowym Reduty. W 1929-30 współpracował z rozgłośnią wil. PR. Jesienią 1930 występował w T. Wołyńskim w Łucku. Od września 1931 grał rolę Krawca ("Papierowy kochanek") w T. Miejskim w Sosnowcu. W końcu 1931 zaangażował się do T. im. Żeromskiego pod. dyr. I. Solskiej w Warszawie i grał w nim od stycznia 1932 do końca sez. 1931/32. W sez. 1932/33-1934/35 występował w T. Kameralnym w Częstochowie pod dyr. I. Galla, z którym w sez. 1935/36 przeniósł się do Stołecznego T. Powszech­nego (był także sekretarzem tego teatru). Od 12 VIII 1936 objął (wraz z J. Lubicz- Lisowskim i N. Mło­dziejowską) dyrekcję T. Nowego im. Modrzejew­skiej w Poznaniu i prowadził go z Lisowskim je­dynie przez pierwszą poł. sez. 1936/37, zaś drugą poł. sez. był znowu aktorem Stołecznego T. Po­wszechnego. Potem nadal był związany ze scenami TKKT, m.in. w sez. 1937/38 występował w T. Nowym. W 1938-39 współpracował z rozgłośnią warsz. PR. Także w radiu rozpoczął występy zaraz po wojnie w 1945. Od stycznia 1946 do końca sez. 1947/48 występował w T. Polskim w Warszawie, w sez. 1948/49 w T. Wybrzeże w Gdańsku i Gdyni, 1949/50 w T. Śląskim w Katowicach; nast. w War­szawie: 1951 w T. Nowym, 1952 w Ludowym, w sez. 1953/54 w T. Domu Wojska Pol., w 1954 w imprezach ARTOS-u, 1954-55 znowu w T. Ludo­wym, w sez. 1957/58 w T. im. Bogusławskiego w Kaliszu, 1958/59 w T. Muzycznym w Warszawie. W 1. późniejszych, bez stałego engagement, grał gościnnie na scenach warsz., m.in. w sez. 1961/62-1963/64 i 1965/66 w T. Współczesnym, a 1963/64 i 1965/66-1967/68 w T. Narodowym. Irena Solska uważała go za utalentowanego aktora i w swoim teatrze powierzała odpowiedzialne role takie, jak: Anzelm ("Róża"), Korniłow ("Tamten"), które grał z powodzeniem; u Galia w Częstochowie grał m.in. Przewoźnika ("Most"), Dziada ("Sędziowie"), Dau­ma ("Panna Maliczewska"); po II wojnie świat. w warsz. T. Polskim jedynie podrzędne role, na Wy­brzeżu - Pana Jowialskiego, w Katowicach - Pustelnika ("Balladyna"), w T. Domu Wojska Pol. - Antoniego ("Wielki człowiek do małych intere­sów"), w T. Ludowym - Burmistrza ("Marchołt"); w 1. sześćdziesiątych wyraziste epizody, m.in.: Hoocka ("Kariera Artura Ui"), Biskupa ("Król Ryszard II"), Pry­masa ("Kordian"), Doktora Schaltza ("Dochodzenie"). Za­równo przed, jak i po wojnie, często występował w słuchowiskach radiowych. Był autorem wspom­nienia o J. Osterwie pt. "Byłem z nim" (druk w zbiorze "O zespole Reduty 1919-1939", Warszawa 1970). Bibl.: Almanach 1974/75; Iwaszkiewicz: T. Polski; Krasiń­ski: Warsz. sceny; O zespole Reduty s. 241-245, 412; Simon: Spis przedstawień Reduty; Solska: Pamiętnik; Szczepkowska: 20 lat t. na Wybrzeżu; Śmigielski: Reduta; T. Nowy w Poznaniu 1923-73; W. Zechenter: Upływa szybko życie, Kraków 1975; Żywot: Dwadzieścia sezonów; Kur. Warsz. 1936 nr 222; Pam. Teatr. 1973 z. 3-4 s. 418, 480, 489, 516, 1990 z. 3-4 s. 549-551; Afisze i programy, IS PAN; Akta, ZASP. Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech., ZASP. Film.: Materiały - Archiwum TV Warszawa. Nagrania: Role - Arch. Dok. Mech., Red. Dok. Inf. PR. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994