Hilda Skrzydłowska
SKRZYDŁOWSKA Hilda Czesława, właśc. Brunhilda Flieg (17 XII 1903 lub 1907 Lwów - 15 IX 1980 Łódź), aktorka. Była córką Stefana Fliega, pracownika kolei, i Sabiny, nauczycielki muzyki. Ukończyła gimn. i szkołę muz. we Lwowie. W 1919 uczyła się gry aktorskiej w Lwow. Tow. Muz., co wskazuje, że podawany przez przez nią rok urodzenia 1907 jest mało prawdopodobny. W 1922 występowała w zespole objazdowym H. Cudnowskiego, m.in. w Kołomyi (marzec), Tarnowie (maj) i Krynicy (sierpień). W 1923-24 brała udział w objazdach aktorów lwow., m.in. w Stanisławowie (grudzień 1923) i Kołomyi (styczeń 1924). Jesienią 1924 została zaangażowana do T. Miejskich we Lwowie. W "Przeglądzie Teatralnym i Filmowym" pisano wówczas o jej roli Heli w "Szczęściu Frania": "Główna rola kobieca w wykonaniu debiutującej we Lwowie prowincjonalnej art.[ystki] p. Skrzydłowskiej wypadła dość przeciętnie". W t. lwow. pozostała przez dwa sez.; nast. występowała w T. Miejskim w Lublinie (1926-28), gdzie uważano ją za wybijającą się aktorkę. Potem grała: w T. Miejskim w Łodzi (1928-33), w wil. T. na Pohulance (1933-35), ponownie na scenach łódz. (1935-39). W 1939-40 była w zespole Państw. Polskiego T. Dramatycznego we Lwowie. Od marca 1945 do 1949 występowała w lub. T. Miejskim, w 1949-50 w T. Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy. Od 1951 do przejścia na emeryturę w 1968 grała w T. Powszechnym w Łodzi; tu 10 IV 1965 obchodziła jubileusz czterdziestolecia pracy artystycznej. W sez. 1960/61 występowała również gościnnie w łódz. T. Nowym. Obdarzona dużą urodą, przed wojną grała m.in. Królową ("Hamlet"), Anioła-Stróża ("Nie-Boska komedia"), Emilię ("Otello"), Marylę ("Dziady"), Ewę Pobratymską ("Dzieje grzechu"), Oliwię ("Wieczór Trzech Króli"), Annę Marię Lesser ("Fraulein Doktor"), po wojnie: Żonę ("Ich czworo"), Juliasiewiczową ("Moralność pani Dulskiej"), Jenny ("Opera za trzy grosze"), Daumową ("Panna Maliczewska"), a w ostatnich latach: Dorotę ("Grube ryby"), Panią Bardell ("Klub Pickwicka"), Matkę ("Dziady"), Elżbietę ("Robin Hood"). J. Urbankiewicz tak pisał o niej: "Była artystką dramatyczną, grywała role różne, po Joannę D'Arc włącznie, ale znakomita też była w komediach i farsach". "Nie bez wpływu na jej osobowość aktorską pozostały liczne kontakty ze Stanisławą Wysocką i innymi wielkościami sceny polskiej. Ona zaś wywierała na otoczenie wpływ własny - swym wdziękiem, kobiecością, trzpiotowatością". Bibl.: Almanach 1980/81; Dąbrowski: Na deskach t. 1; Jego siła (il.); Kaszyński: Teatr łódz.; T. przy ul. Cegielnianej (il.); Urbankiewicz: Sezon w Łodzi; Warnecki; Gaz. Kołomyjska 1922 nr 14, 1924 nr 2; Głos Lub. 1926 nr 29, 1927 nr 255; Kur. Stan. 1923 nr 178; Kur. Warsz. 1925 nr 171, 1928 nr 286, 1929 nr 198, 1936 nr 162; Pam. Teatr. 1963 z. 1-4 s. 241, 265; Prz. Teatr i Film. 1924 nr 15; Prz. Teatr, i Kinematogr. 1922 nr 18, 30-31; Teatr 1980 nr 25; Afisze i programy, IS PAN; Akta, ZASP; Gawlik: T. Letni w Łodzi; Turowski: Teatr w Łodzi. Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech., IS PAN, MTWarszawa, ZASP. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
