Czas akcji: wojna trzydziestoletnia/lata dziewięćdziesiąte XX wieku.
Miejsce akcji: Bośnia, Palestyna.
Obsada: 1 rola męska, 2 role kobiece oraz liczne epizody.
Druk: "Dialog" nr 9/1997.
Dramat w trzynastu scenach z prologiem.
Trwa wojna na Bałkanach:
"HASAN: ... Wpadli do wsi.
MARTA: Kto?
HASAN: Spalili, zabili.
MARTA: Kogo?
HASAN: Wszystko i wszystkich.
MARTA: Kto to zrobił?
HASAN: Żołnierze.
MARTA: W jakich mundurach?
HASAN: Rozmaitych. Wojna trwała już bardzo długo, wszystkie były znoszone. [...]
MARTA: W imię którego Boga?
HASAN: Nikt nie pytał".
Do prowizorycznego szpitala Hasan przywozi skatowaną Azrę. Jest w ciąży - jak wiele innych kobiet, została wielokrotnie zgwałcona.
Oprawcy uwolnili Azrę, gdy było za późno, żeby przeprowadzić aborcję. Hasan znalazł dwie porzucone przez żołnierzy ciężarne kobiety; druga już nie żyła. Hasan twierdzi, że dla Azry też byłoby lepiej, gdyby umarła. "...ona jest jak suka, która potrącił traktor. Nie ma dla niej ratunku, śmierć byłaby wybawieniem". Azra nie ma po co wracać w rodzinne strony - jest zhańbiona. Lepiej dla niej, żeby nie miała męża. "Ten by ją pierwszy zabił, gdyby był mężczyzną!". Ratuje ją Marta, która w czasie wojny straciła męża i synka.
Nienarodzony staje przed Azrą we śnie i prosi, by go wydała na świat. Azra nie zgadza się "Nie mogę urodzić swojego mordercy". Nie chce brać udziału w wojnie mężczyzn. "Czy nie dałoby się tego przeprowadzić bez takich jak ja? Mogłybyśmy wynająć wam na jakiś czas tę cześć siebie, która nawet dla wszechmogącego jest tak ważna. Należałoby ją umieścić w naczyniu, zanieść na pustynię, a nawet zakopać w gorącym piasku..." U wezgłowia Azry stają posłańcy dwóch różnych fundamentalizmów - chrześcijańskiego i islamskiego - i proszą ją, by urodziła dziecko w imię wyższych wartości:
"ANIOŁ: Jakkolwiek poczęte, życie to rzecz święta. [...]
DŻIBRIL: Przyjmij to, co jest w tobie. Pojednaj się z nim".
Azra wyobraża sobie, że nosi w łonie węża. Chce spalić jego skórę - zgodnie z ludowymi wierzeniami, wąż zamieni się wtedy w dziecko. Wąż jednak prosi, by matka oddała mu skórę i Azra ulega mu. Kobieta próbuje odebrać sobie życie, ale Marta powstrzymuje ją. Azra rodzi. "Marta unosi ku księżycowi coś czerwonego i zmiętego". Azra nie chce zobaczyć dziecka. Zjawiają się Trzej Królowie; chcą kupić dziecko, lecz Hasan przepędza ich, a Marta rzuca za nimi złoto, kadzidło i mirrę. Marta obiecuje, że będzie dla dziecka Azry drugą matką; Hasan zastępuje mu ojca (HASAN: "Jestem twoim ojcem, raczej w sensie formalnym, żeby nikt nie mógł ci powiedzieć, że jesteś bękartem".)
Azra staje przed areopagiem i oskarża swoich oprawców, lecz ich zbrodni nie obejmuje żaden paragraf. Wszyscy chcą skorzystać na nieszczęściu Azry:
HASAN: "... chodzi o Księgę, którą należy dopełnić, do czego przyczyniłoby się twoje nieszczęście. Byłaby z niego jakaś korzyść".
Akcja ostatniej sceny toczy się w Palestynie, gdy Wąż - syn Azry jest już dorosły i służy w wojsku. Azra odwiedza go z Martą i Hasanem i namawia do dezercji - nie chce, żeby fundamentaliści poddali go praniu mózgu. Wąż zdejmuje mundur; żołnierze zabijają Węża i Azrę.
Ukryj streszczenie
