Przedstawienia

Czas akcji: druga połowa XX wieku.
Miejsce akcji: park miejski w jednym z miast w Związku Radzieckim.
Obsada: 1 rola kobieca, 1 rola męska oraz 3 kobiece epizody.
Druk: "Dialog" nr 4/1986.

"Podział na akty wedle uznania reżysera."

Letnie popołudnie w miejskim parku. On - mężczyzna w średnim wieku, lekko zawiany - zagaduje kobiety siedzące samotnie na ławkach. Kilkakrotnie odprawiony, zabiera się do czytania gazety, a wówczas dosiada się do niego Ona - młoda kobieta w sukni w kwiaty. Początkowo kobieta zachęca i prowokuje, po chwili złości się i odsuwa. Mężczyzna, który przedstawił się jako Nikołaj, zmienia taktykę: od zbytniej obcesowości przechodzi do przyjacielskiej pogawędki, wypytuje kobietę o jej dziesięcioletniego syna przebywającego na koloniach, ogląda zdjęcia. W końcu, z uwagi na zbliżającą się porę zamknięcia delikatesów, proponuje opuszczenie parku, dokonanie większych zakupów i udanie się do domu kobiety. Wówczas Ona wybucha - wykrzykuje swój żal do Nikołaja, który rok wcześniej, jako Jura, poznał ją w identyczny sposób w parku, był u niej w domu, a potem odjechał taksówką rzekomo na chwilę, po rzeczy, po czym ani nie wrócił, ani się więcej nie odezwał. Na domiar złego On - nie Jura i nie Kola, tylko Aleksy - teraz jej nie poznał. Dopiero po chwili i pod przymusem przypomniał sobie dawne spotkanie i imię kobiety: Wiera.
Mężczyzna czuje się winny, przeprasza, w końcu nawet płacze. Boli go serce a objawy mogą sugerować zawał, co on chce wykorzystać, by przyspieszyć decyzję pojechania do domu kobiety. Ona jest już jednak nieufna i wypytuje Aleksego o pracę, dom, mieszkanie. Mężczyzna twierdzi, że jest rozwiedziony i tylko formalnie zameldowany w dalekim Kazaniu, a naprawdę zostawił żonie mieszkanie i tuła się po kraju w wiecznych delegacjach. Żałuje, że od razu po rozwodzie nie ożenił się na nowo, bo - jak twierdzi - przez ostatnie trzy lata wolności dał się "wypatroszyć wygłodzonym rozwódkom". Przyzwyczaił się przechodzić "od pierzyny do pierzyny" i już nie potrafi inaczej, choć "dusza z niego uchodzi", bo zawsze wkłada w każde spotkanie całe serce. "Tak na zimno, bez angażowania się, nie umiem" - wyznaje. W swojej szczerości posuwa się do ostrzeżenia Wiery, że nie nadaje się na męża, bo nie potrafi być przez dłuższy czas z jedną kobietą.
Wiera rewanżuje się opowieścią o swojej samotności, o tym, że mąż ją zostawił, bo poszedł do innej, a potem znów się rozwiódł i ma już trzecią żonę. "Wszyscy jesteście tacy sami" - stwierdza.
Stopniowo atmosfera łagodnieje. Aleksy potrafi zjednać sobie i sympatię, i trochę współczucia, i wyrozumiałość ze strony kobiety. Stara się być czuły i opiekuńczy, okrywa Wierę swoją kurtką. W końcu wydaje się bliski sukcesu. Kobieta jest gotowa przyjąć Aleksego do siebie, pod warunkiem, że "z delegacjami koniec" i że wymelduje się z Kazania.
Robi się ciemno. Kobieta odchodzi na chwilę, pozornie do toalety, a naprawdę by przeszukać kieszenie mężczyzny i sprawdzić jego dokumenty. Wraca wściekła i rozgoryczona, bo wszystko okazało się kłamstwem. Fiodor Kuzmicz mieszka z żoną i dwoma synami w tym samym mieście i pracuje w zajezdni autobusowej.
Mężczyzną targają dwa sprzeczne uczucia. Jest naprawdę zły i obrażony, że kobieta posunęła się do rewizji i śledztwa, a z drugiej strony koniecznie usiłuje uzasadnić i usprawiedliwić własne kłamstwa. Upiera się, że naprawdę jest rozwiedziony, tylko nie dopełnił jeszcze urzędowych formalności. Jako ostateczny dowód daje Wierze swój domowy numer telefonu, prosząc, by zapytała o wszystko wprost jego byłą żonę. Wysłuchując pretensji i płaczu kobiety, przechodzi chwilami do ataku: "Mogę ci dać radę, co powinnaś robić, żeby nikt cię nigdy nie oszukał. Nie łaź po parku, nie zawieraj łatwych znajomości, siedź w domu. Wtedy nic się nie stanie." Wytyka jej także, że i ona kłamała (np. że syn jest na koloniach, a jest u ojca) i że podstępnie przygotowała pułapkę na niego, aranżując okazję do przejrzenia dokumentów. W końcu proponuje zawieszenie broni - oboje oszukiwali, są kwita.
Wiera już zaczyna snuć marzenia o przyszłym wspólnym życiu, o budowie domku, o spotkaniach z rodziną za miastem, ale jeszcze w ostatnim odruchu nieufności postanawia zadzwonić do żony Fiodora. Idzie do budki telefonicznej, a po powrocie rzuca się na mężczyznę z pięściami. Okazało się, że podany numer był numerem dyrektora zajezdni. Fiodor liczył na to, że wieczorem nikogo tam nie będzie, tymczasem świętowano jakąś rocznicę i koledzy Fiodora dobrze się ubawili pytaniami Wiery.
Mężczyzna jakiś czas znosi ciosy i obelgi, ale gdy Wiera zaczyna grozić, że naprawdę pójdzie do jego żony (adres znalazła w dokumentach), sam staje się agresywny. Teraz on grozi, walczy o spokój we własnym domu, bo - jak twierdzi - szanuje swoją żonę. Zmusza Wierę do złożenia przysięgi, że nie będzie próbowała kontaktować się z jego rodziną. Odchodzi, lecz po chwili wraca, nie chcąc zostawić zapłakanej kobiety samej w ciemnym parku.
Ona, wzruszona tym gestem, rzuca mu się na szyję. Przeprasza za wszystko i wszystko wybacza. On proponuje, że zamieszka u niej na jakiś czas, wystąpi o rozwód, ale nie obiecuje małżeństwa, tylko próbę wspólnego życia. Po chwili zaczyna opowiadać o swojej żonie, tym razem prawdę. To on kocha i jest zazdrosny, a ona zwodzi i prawdopodobnie zdradza. W jego opowieści jest pasja i autentyczny ból. Teraz w końcu Wiera wszystko rozumie i rozstaje się z Fiodorem jak przyjaciel. Daje mu klucz do swojego mieszkania, żeby poczuł się silniejszy i bezpieczniejszy, żeby wiedział, "że jest dom, do którego może przyjść w każdej chwili".

Ukryj streszczenie