Osoby

Zbigniew Kopalko (9 X 1909 Truskawiec Zdrój koło Lwowa - 12 VI 1996 Warszawa), reżyser, kier. artyst. teatru, pedagog. Pocho­dził z rodziny aktorskiej. W 1.1925-28 statysto­wał u boku matki, Z. Molskiej, w przedstawie­niach T. Reduta w Wilnie i objazdach. Następ­nie odbył studia na wydz. humanistycznym wil. Uniw. Stefana Batorego i rozpoczął pracę w miejscowej rozgłośni PR. Był referentem lit., sprawozdawcą i realizatorem słucho­wisk. W czasie okupacji niem. walczył w sze­regach AK, współpracował z tajnym Studiem Dram. S. Martyki i M. Szpakiewicza w Wil­nie. W 1945 przybył do Białegostoku i został nauczycielem. Wkrótce wrócił do radia, naj­pierw w Toruniu, później w Łodzi, gdzie był reżyserem i zastępcą kier. lit. rozgłośni. Od 1948 do ostatnich lat związany z PR w Warsza­wie, przeszedł do historii tej instytucji jako jeden z najwybitniejszych reżyserów i teorety­ków teatru radiowego, mistrz i wychowawca wielu pokoleń twórców radiowych. Był auto­rem znakomitych słuchowisk, opartych na li­teraturze staropolskiej, utworach Mickiewi­cza, Słowackiego, Prusa, Shakespeare'a, Gals-worthy'ego, Salacrou, cyklu "Mistrzowie sceny polskiej". Za swą twórczość został nagrodzony "Wielkim Splendorem", był także laureatem Prix Italia. Działalność radiową łączył w okre­sie powojennym z reżyserią teatr. na wielu scenach lalkowych i dramatycznych. I tak, w 1.1953-56, wystawił w warsz. T. L. "Guli­wer" we własnym oprac. "Bajki i bajeczki" oraz "Syfona Psotnika", "Czarodziejski bęben" wg własnej adapt. Tołstoja (wznowiony w 1960), "Baśń o szklarzu i cesarzu" Nawrockiej. W 1. 1954-55 sprawował też kierownictwo artyst. "Guliwera". Był autorem popularnych sztuk dla dzieci, np. "Zaklęty rumak" wg Leśmiana, adaptatorem i reżyserem bajek Andersena: "Pastereczki i kominiarczyka", zrealizowanej w warsz. T. L. i A. "Baj" i nagrodzonej za re­żyserię na II Ogólnopolskim Festiwalu T. La­lek w Warszawie (1957) oraz tamże "Księżnicz­ki na grochu", ponadto reżyserem przedstawie­nia "Plamka" Rosik (1973). W warsz. T. "Lalka" wystawił autorski spektakl "Baśń o szlachetnym Don Kichocie i jego wrogu, czarowniku Alifanfaronie" (1964), a w T. L. "Świerszcz" w Białymsto­ku w tymże roku własną sztukę "Igiełka boha­terem". W T. L. i A. "Marcinek" w Poznaniu reżyserował "Noc cudów" Ratajczaka (1968), po­wtórzoną w T. Dzieci Zagłębia w Będzinie (1969), w T. L. i A. "Kacperek" w Rzeszowie własny utwór "Lustra opowiadają w czwartek" (1975), w T. L. i A. "Baj Pomorski" w Toruniu ponownie "Księżniczkę na grochu" (1978). Jako reżyser t. dram. upamiętnił się m.in. spekta­klami: "Sen nocy letniej" Shakespeare'a w T. Dramatycznych w Szczecinie (1958), potem w Gnieźnie (1962), "Klub kawalerów" Bałuckie­go i "Balik gospodarski" Zabłockiego w T. im. Fredry w Gnieźnie (1959), "Serca w matni" Ho­warda w T. Powszechnym w Łodzi (1960), "Czapa" Krasińskiego na eksperymentalnej sce­nie Margines T. im. Jaracza w Olsztynie (1967), a na dużej scenie "Niezawodny system" Feydeau (1968). W 1967 reżyserował też "Dwo­je bram - trudna straż" Calderona, a w nastę­pnym "Figiel za figiel" Bogusławskiego w T. Dramatycznym w Wałbrzychu, widowisko "On" wg Krupskiej w T. Ziemi Mazowieckiej w Warszawie (1970), następnie spektakle "Każdy kocha Opalę" Patricka (1973) i "Ożenić się nie mogę" Fredry (1974) w T. im. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. Był wykładowcą na wydz. radia i telewizji Uniw. Śląskiego w Katowicach, członkiem zasłużonym SPATiF-ZASP. Źródło: Almanach Sceny Polskiej 1995/96 tom XXXVII, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2001