Paulina Szenkerówna
GOBIŃSKA Pola, także Paula Gobi, właściwie Paulina Szenkerówna, zamężna Ewikajt (1 marca 1907 Warszawa – 3 października 1992 Londyn),
tancerka, choreografka.
Była córką Feliksa Szenkera i Rozalii z Jampolskich. Uczyła się w Warszawie, najpierw w Szkole Gimnastyki i Tańca Artystycznego Ireny Prusickiej, potem w Szkole Rytmiki i Plastyki Janiny Mieczyńskiej, którą ukończyła w 1937. Zdaniem S. Głowackiego, była jedną z najwybitniejszych jej absolwentek. Na popisie dyplomowym, który „udowodnił jej rozległą skalę możliwości”, wykonała Walca Jana Ekiera oraz taniec Zaczarowane trzewiczki. Według H. Lińskiego, największą
kulturę taneczną pokazała w dwóch tańcach brazylijskich do muzyki modernistów francuskich Milhauda i Gavea.
Występowała początkowo w zespole szkolnym, a po uzyskaniu dyplomu, na czele baletu Mieczyńskiej, głównie na estradach. Odnosiła sukcesy na Międzynarodowych Konkursach Tańca: w 1933 zachwycała doskonałym wykonaniem nowoczesnych kompozycji tanecznych na scenie Teatru Wielkiego w Warszawie (partnerował jej Andrzej Śnieżyński); w 1934 świetnie zaprezentowała się w Wiedniu, tańcząc m.in. ogniste Bolero (otrzymała nagrodę specjalną, ponieważ mimo bardzo wysokich ocen w eliminacjach, z powodu choroby nie wystąpiła w finale).
W 1938 miała już ugruntowaną pozycję; w wydanym w tymże roku Albumie artysty polskiego, czytamy m.in.: „wdzięk i uroda, same triumfy”. W 1939 swój kunszt taneczny pokazała w Brukseli oraz podczas Festiwalu Tańca na scenie warszawskiego teatru Wielka Rewia (5 i 8 czerwca);
w dwóch tańcach, Promenadzie i nowej, jeszcze lepszej Polce, prezentuje najwyszukańszy humor taneczny
(Liński).
Stąd udała się na występy laureatek konkursu brukselskiego w Teatrze Wielkim we Lwowie (16 i 17 czerwca), gdzie również spotkała się z dobrym przyjęciem, m.in. recenzent „Gazety Lwowskiej” nazwał ją
artystką pełną intuicji i zapału dla formy tańca zarówno klasycznej, ilustrującej muzykę poważną (Gluck, Ravel),
jak i charakterystycznej, graniczącej z subtelną groteską.
Wybuch II wojny światowej zastał ją w Warszawie, we wrześniu 1939 brała udział w koncertach organizowanych w szpitalach wojskowych, później ukrywała się w Świdrze koło Warszawy, u artystycznego rodzeństwa Barbary (1926–2002) i Jana Fandrich (6 stycznia 1940 zmieniła wyznanie z mojżeszowego na rzymskokatolickie). Po wojnie zamieszkała w Londynie. Była członkinią Związku Artystów Scen Polskich za Granicą. Od 30 września 1951 wykładała tu w nowo otwartym Studium Teatralnym pod kierownictwem Leopolda Kilanowskiego. Występowała na imprezach okolicznościowych, m.in. w 1951 w Polskim Teatrze Dramatycznym, wykonała tańce ludowe w programie z okazji Dnia Aktora, w 1955–56 brała udział w programach Teatru Rewii Ref-Rena, w 1956 opracowała choreografię do operetki Podróż poślubna w Teatrze Komedii Muzycznej, a w 1959 ułożyła tańce do sztuki Mama przyjechała, wystawionej w Teatrze Polskim z okazji 50-lecia pracy artystycznej Ludwika Lawińskiego. Od 1959 współpracowała jako choreografka z Teatrem dla Dzieci i Młodzieży Syrena, gdzie m.in. przygotowała choreografię Zaczarowanych nocy (1960).
Bibliografia
Album artysty polskiego, Warszawa 1938 (il.); Almanach 1992/93; Artyści emigracyjnej Melpomeny 1939–95 (il.); Mamontowicz-Łojek: Terpsychora (rok urodzenia błędny; opinie S. Głowackiego, H. Lińskiego; il.); Mancewiczówna I (cyt. z Gaz. Lwow.), II; Mieczyńska-Lewakowska: Fakty; Teatr i dramat pol. emigracji; Pam. Teatr. 1988 z. 1–2 s. 20, 50, 68; Światowid 1937 nr 27, 1939 nr 18; Akt chrztu nr I–20/28/1940, parafia św. Krzyża w Warszawie, Arch. USC, Warszawa.
Ikonografia
Fot. – NAC.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.