Osoby

DROBNER Mieczysław Juliusz (3 listopada 1912 Kraków – 17 marca 1986 Zgierz),

dyrygent, kierownik artystyczny, dyrektor teatru. 

Był synem działacza socjalistycznego, a po II wojnie światowej wpływowego posła Bolesława Drobnera i Luby z domu Hirszowicz; mężem Eugenii z Jeleńskich; ojcem Zdzisława Drobnera, dyrygenta. Od 1922 uczeń VIII Gimnazjum im. Augusta Witkowskiego w Krakowie, maturę zdał w 1930 i zaczął studia matematyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jednocześnie kształcił się w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie w dyrygenturze (u Zbigniewa Dymmka) i kompozycji (u Bolesława Wallek-Walewskiego). Po dyplomie (1933) przez rok był na stypendium w Wiedniu, gdzie w Staatsakademie für Musik und Darstellende Kunst (m.in. u J. Marxa) pogłębiał umiejętności muzyczne. Po powrocie do Krakowa ukończył w 1937 u Zdzisława Jachimeckiego na Uniwersytecie Jagiellońskim muzykologię.

Od 1931 pracował w Operze Krakowskiej jako chórmistrz, inspicjent, korepetytor solistów (1934–37 i 1938–39) oraz jako dyrygent. Przygotowywał zespoły do koncertów Towarzystwa Muzycznego (np. do Requiem Berlioza w 1935). Od 1934 działał aktywnie w Stowarzyszeniu Młodych Muzyków, organizując koncerty w szkołach województwa krakowskiego i kieleckiego oraz koncerty kompozytorskie. Po wybuchu wojny, w 1939 ewakuowany na wschód, znalazł się w Czeboksarach nad Wołgą, gdzie prowadził młodzieżowe zespoły muzyczne. W 1943 wstąpił jako ochotnik do I Armii Wojska Polskiego, był kierownikiem żołnierskiego Teatru 3 Dywizji Piechoty, który dawał koncerty na Ukrainie oraz Białorusi i przeszedł z nim szlak bojowy do Wisły. W lipcu 1944 odkomenderowany do pracy w Resorcie Kultury i Sztuki Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w Lublinie, od 8 sierpnia 1944 został dyrektorem Wydziału Muzycznego i pełnił tę funkcję po przekształceniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w Tymczasowy Rząd, a Resortu w Ministerstwo Kultury i Sztuki, do 29 marca 1945, a także potem od 1 czerwca 1945. Stworzył wówczas podstawy sieci instytucji muzycznych: szkół, oper, filharmonii i orkiestr, inicjował powołanie zrzeszenia kompozytorów (później: Związek Kompozytorów Polskich), wspierał rozwój działalności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. 

W 1946 wycofał się z pracy administracyjnej i przeniósł do Łodzi. Był kierownikiem muzycznym łódzkiej rozgłośni Polskiego Radia (1946–50 i 1954), wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, jej dziekanem Wydziału Wokalnego, prorektorem, a także rektorem (1953–57) i jednocześnie kierownikiem artystycznym, utworzonego przez środowisko uczelni Studia Operowego (czerwiec 1954–1 grudnia 1956), późniejszej Opery Łódzkiej. W 1957 zamieszkał w Krakowie; 1 stycznia 1958 został dyrektorem i kierownikiem artystycznym Miejskiego Teatru Muzycznego – Opery i Operetki w Krakowie. Zaangażował młodych, utalentowanych solistów, dokonał reorganizacji administracyjnej, stworzył podwaliny dla własnej orkiestry, urządził sale prób, zabiegał o budowę gmachu dla Opery. Wskutek przeciwności, zrezygnował ze stanowiska dyrektora (13 grudnia 1960), a potem (13 lutego 1961) z funkcji kierownika artystycznego. Równocześnie wykładał w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, gdzie kierował założonym przez siebie Zakładem Akustyki Muzycznej (1961); był dziekanem Wydziału Kompozycji, Teorii i Dyrygentury (1969–72), od 1971 profesorem. W 1978 przeszedł na emeryturę. 

Spośród jego kompozycji największą popularność zyskały Pieśni dziecięce do słów Jana Brzechwy i dziecięcy wodewil Farfurka królowej Bony do libretta Anny Świrszczyńskiej, od premiery w 1948 wystawiany w wielu teatrach. Był autorem licznych artykułów w prasie oraz pionierskich książek z dziedziny akustyki muzycznej i instrumentoznawstwa. W pracach zbiorowych opublikował szkice z dziejów życia i szkolnictwa muzycznego w Polsce przed i powojennej, a także o polskiej twórczości operowej i baletowej. Wydał Wspomnienia o początkach życia muzycznego w Polsce Ludowej 1944–1946 (Kraków 1985); był m.in. współautorem i redaktorem pracy Kraków muzyczny 1918–1939 (Kraków 1980). 

Bibliografia

Almanach 1985/86; Cyganeria i polityka (M. Drobner: Życie muzyczne w Krakowie; il.); M. Drobner Wspomnienia o początkach życia muzycznego w Polsce Ludowej 1944–1946, Kraków 1985; EM; Komorowska: Kronika t. muz. 1944–89; Kraków muz. 1918–39 (il.); Leksykon pol. muzyków pedagogów (bibl.; wykaz publikacji D.; il.); Piekarski: Mars i Melpomena; SMP; Woźniakowska (il.); Kultura 1986 nr 13: Ruch Muz. 1986 nr 11 (W. Rudziński); Akt zgonu nr 221/1986, USC Zgierz; Akta, Arch. USC Kraków. 

Ikonografia

Fot. – NAC.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.

Biogram w Almanachu Sceny Polskiej

Mieczysław Drobner (3 XI 1912 Kraków - 17 III 1986 Łódź), dyr. i kier. art. teatru, dyrygent, kompozytor, pedagog. Kształcił się w konserwatorium Krak. Towarzystwa Muzycznego (fortepian, kompozycja, dyrygentura), w 1934 uzyskawszy roczne stypendium do Wiednia kontynuował studia muzyczne pod kier. Josepha Marxa, po powrocie był słuchaczem muzykologii na UJ, którą ukończył w 1937. Równocześnie w l. 1931-39 był chórmistrzem, korepetytorem i dyrygentem Opery Krakowskiej. Byt pierwszym dyr. departamentu muzyki MKiS (do 1946), współtwórcą powojennego życia muzycznego w kraju, koncepcji nowych instytucji muzycznych, szkolnictwa i wydawnictw, kier. muzycznym łódzkiej rozgłośni PR (1946-50 i 1954), rektorem PWSM w Łodzi (1953-57), współtwórcą i kier. art. Opery Łódzkiej (1954-56), dyr. Opery Krakowskiej (1957-60), równocześnie od 1958 pracownikiem naukowym PWSM w Krakowie (od 1971 profesorem nadzwyczajnym). W 1978 przeszedł na emeryturę. Był autorem prac teoretycznych, podręczników akademickich i książek z dziedziny historii muzyki. Źródło: Almanach sceny polskiej 1985/86. Tom XXVII. Wydawnictwo Naukowe PWN - Warszawa 1993.