Aleksander Hlawaty
HLAWATY, Hlavaty, Aleksander (17 czerwca 1902 Warszawa – 26 lipca 1971 Warszawa),
inspicjent, aktor.
Był synem Józefa i Marianny Hlawatych. W 1914 ukończył w Warszawie naukę w Szkole Miejskiej, potem uczęszczał na wieczorowe kursy dokształcające. W 1920 wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego, a po demobilizacji imał się różnych zajęć. Przez całe zawodowe życie związany był ze scenami warszawskimi.
Do teatru trafił dzięki siostrze, która była tak zwaną damą do towarzystwa śpiewaczki Olgi Orleńskiej (zob. t. 1). W 1923, według własnej relacji, zgłosił się jako statysta do Teatru Wielkiego, a potem zatrudnił w Teatrach Miejskich, gdzie był m.in. rekwizytorem i pomocnikiem inspicjenta. W 1927, jak podawał, zaczął pracę w Teatrze Polskim, początkowo jako statysta, pomocnik inspicjenta, a potem jako inspicjent i pracował tu do wybuchu II wojny światowej.
W czasie okupacji niemieckiej był szatniarzem w kawiarni „Prudential” i windziarzem w Wytwórni Papierów Wartościowych. W sierpniu 1944 wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec, na początku 1945 wrócił do Warszawy i do pracy w teatrze.
Od sezonu 1945/46 był inspicjentem w Miejskich Teatrach Dramatycznych, a od 1 września 1949 do przejścia na emeryturę w 1963, w Teatrze Powszechnym. Często występował w niewielkich rolach, m.in. jako: Tragarz (Podróż pana Perrichona, 1948), Lokaj (Głupi Jakub, 1949), Kelner (Szczygli zaułek, 1951), Policjant (Proces, 1953), Służący (Świerszcz za kominem, 1953), Kamerdyner (Synalek szlachecki, 1954), Lokaj (Fircyk w zalotach, 1959), Posłaniec (Trzej muszkieterowie, 1963).
Jeden z prawdziwych ludzi teatru. Solidny, oddany i pracowity,
z szacunkiem odnoszący się do aktorów i ich pracy, był bardzo ceniony i lubiany.
(Witold Sadowy).
W 1970 obchodził jubileusz 25-lecia pracy w teatrze.
Bibliografia
Sadowy: Teatr, plotki, aktorzy s. 101 (il.); T. Powszechny w Warszawie 1945–95; Express Wiecz. 1957 nr 287 (il.); Akta, ZASP; Programy, IS PAN; Rymkiewicz: T. Powszechny (tu życiorys H.); Almanach 1944–59.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
