Artykuły

Instytut Teatralny zaprasza 5 grudnia o godz. 19:00 na dyskusję w ramach Interwencyjnego Forum Teatralnego „Czy krytyk może krytykować?”. Wstęp bezpłatny, obowiązuje rezerwacja miejsc pod adresem bilety@instytut-teatralny.pl.

Instytut Teatralny zaprasza 5 grudnia o godz. 19:00 na dyskusję w ramach Interwencyjnego Forum Teatralnego „Czy krytyk może krytykować?”. Wstęp bezpłatny, obowiązuje rezerwacja miejsc pod adresem bilety@instytut-teatralny.pl.

W ostatnich miesiącach artyści znów przejęli się krytyką. W debacie Instytutu Teatralnego spróbujemy wyciągnąć wnioski z tekstów i komentarzy, które rozbudziły emocje i uruchomiły dyskusję. Temat nie jest nowy. Napięcia pomiędzy krytyką a artystami są oczywiste i nieredukowalne. Krytyka bywa nieprzyjemna. Reakcje na krytykę również. Czy są w tym układzie granice, których nie powinniśmy przekraczać? Jakie są oczekiwania artystów wobec krytyki? Jakie są powinności krytyka wobec artysty, a jakie wobec widza i czytelnika? Jakie są relacje krytyków z artystami i teatrami i jakie wynikają z nich niebezpieczeństwa?

W rozmowie wezmą udział: Jolanta Janiczak, Pamela Leończyk, Jędrzej Piaskowski, Tomasz Plata i Magdalena Rewerenda. Spotkanie poprowadzi Dominik Gac.

Dyskusja odbędzie się z tłumaczeniem na PJM w ramach projektu „Kultura na wyciągnięcie ręki”, realizowanego przez Fundację Świat Głuchych. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”.

Dominik Gac – krytyk teatralny i teatrolog. Redaktor „Teatru”, współpracownik portalu teatralny.pl, kwartalnika „nietak!t”, radiowej Dwójki i Instytutu Teatralnego. Przewodniczący Komisji Artystycznej Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współtwórca eksperymentalnych słuchowisk i projektów muzycznych.

Jolanta Janiczak – absolwentka psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i aktorskiego Lart Studio, dramaturżka i dramatopisarka. Od 2008 roku pracuje jako dramaturg z Wiktorem Rubinem, współtworząc oryginalny język teatralny. Ich wspólne spektakle są obecne na wszystkich ważnych festiwalach w Polsce, i za granicą. Jest autorką wielu dramatów między innymi „Ofelii” „Joanny Szalonej, królowej”, „ Carycy Katarzyny”, „Detroit, historia ręki”, „Żon stanu, dziwek rewolucji a może uczonych białogłów”, „Hrabiny Baory” „Sprawy Gorgonowej”, „Mrowiska, z życia dobrej służącej” wystawianych na najważniejszych scenach w Polsce, spektakle oparte na jej tekstach wygrywały wiele festiwali między innymi dwukrotnie festiwal Raport. Laureatka Paszportu Polityki 2014 oraz programu stypendialnego ministra kultury i dziedzictwa narodowego „Młoda Polska” 2014, dwukrotna zdobywczyni Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej w 2016 roku za dramat SPRAWA GORGONOWEJ i w 2021 za „I tak nikt mi nie uwierzy” oraz wielu nagród i wyróżnień na krajowych i międzynarodowych festiwalach teatralnych. Jej dramaty doczekały się licznych publikacji w kraju i zagranicą, tłumaczone między innymi na rosyjski, niemiecki, gruziński, portugalski, rumuński, hebrajski itd. Prezentowane w formie czytań w Berlinie, Nowym Jorku, Tibilisi itd. Podejmowane przez nią tematy dotyczą przede wszystkim kobiet i ich miejsca w historii, relacji między ciałem i polityką. Janiczak tworzy swój rozpoznawalny, oryginalny, poetycki, bardzo wyrazisty język w którym najbardziej intymne sprawy stają się materiałem politycznych rozstrzygnięć, filozoficznych dociekań, próbą samego języka. Jest jednym z najwyrazistszych i najradykalniejszych głosów feministycznych w kraju.

Pamela Leończyk – reżyserka, performerka, autorka instalacji artystycznych oraz pedagożka teatru. Studiowała Reżyserię Teatralną na warszawskiej Akademii Teatralnej. Absolwentka Wiedzy o Teatrze oraz Performatyki Przedstawień na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Stypendystka Laboratorium Nowego Teatru organizowanego przez Teatr Nowy Proxima w Krakowie. Laureatka programu „New Stage” organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza. W tandemie z Darią Sobik laureatka konkursu o Nowego Yoricka z pracą „Zimowa Opowieść” na podstawie W. Szekspira. Laureatka stypendium artystycznego Prezydenta Miasta Suwałki, w ramach którego zrealizowała partycypacyjny film dokumentalny o szkole polsko-romskiej w Suwałkach.

Jędrzej Piaskowski – reżyser, absolwent Wydziału Reżyserii Dramatu Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Studiował również muzykologię w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz malarstwo w ASP w Katowicach. Debiutował w 2015 roku spektaklem ⁠„Versus” zrealizowanym w Teatrze Nowym im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu, za który otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznaną jako Grand Prix V Forum Młodej Reżyserii w Krakowie. Współpracował z wieloma teatrami i instytucjami kultury, m.in. z Teatrem Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, TR Warszawa, Wrocławskim Teatrem Pantomimy, Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie, Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, Teatrem Zagłębia w Sosnowcu, Nowym Teatrem w Warszawie, Teatrem Jaracza w Olsztynie czy z Narodowym Starym Teatrem w Krakowie. Od 2017 roku tworzy tandem twórczy z dramaturgiem Hubertem Sulimą.

Tomasz Plata – redaktor naczelny miesięcznika „Teatr”. Doktor habilitowany, profesor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Kurator, autor książek, m.in. „Pośmiertne życie romantyzmu” (2017), Czułość nas rozszarpie (2024). Jako redaktor pracował m.in. w „Machinie”, „City Magazine”, „Filmie”, „Newsweeku”, „Art & Business”.

Magdalena Rewerenda – dr nauk o sztuce, teatrolożka, badaczka i adiunktka w Katedrze Teatru i Sztuki Mediów na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Recenzentka współpracująca między innymi z dwutygodnikiem „CzasKultury.pl”, „Dialogiem” i „Didaskaliami”. Autorka książki Performatywne archiwum teatru. Konsekwencje „Nie-Boskiej komedii. Szczątków” Olivera Frljicia (2020). Zajmuje się teatrem i dramatem współczesnym oraz zwrotem pamięciowym i archiwalnym w humanistyce. Członkini komisji artystycznej 29. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (2022/23) oraz komisji eksperckiej projektu Nowa Generacja 2023. Jurorka pierwszego etapu 35. Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (2024), członkini Komisji Artystycznej X edycji Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa” (2024) i członkini komisji pierwszego etapu konkursu na dramat dla Teatru Telewizji „Narracje Nieobecne” (2025).