Artykuły

Balet moskiewskiego Teatru Bolszoj nie chce być tylko pięknym muzeum klasycznego baletu. Dlatego zaprezentuje podczas jednego wieczoru trzy dzieła współczesnych mistrzów choreografii. Wieczór będzie transmitowany do kin w ponad 60 krajach świata 19 marca. To jednorazowe wydarzenie okraszone jest dwiema premierami na scenie Bolszoj.

Zobaczymy "The Cage" Jerome Robbinsa, wybitnego choreografa i reżysera amerykańskiego do muzyki Igora Strawińskiego, "Russian Seasons" Aleksieja Ratmańskiego oraz "Etudes" Haralda Landera. "The Cage" i "Etudes" zostaną tego wieczora wykonane po raz pierwszy na scenie Bolszoj. Ta ostatnia choreografia jest uważana za hołd dla baletu klasycznego, od prostych ćwiczeń przy drążku po spektakularne popisy. "Russian Seasons" Aleksieja Ratmańskiego to z kolei stylizowane wariacje na temat rosyjskiego folkloru muzycznego i tanecznego do muzyki Leonida Diesatnikowa.

Jerome Robbins (właściwie Jerome Wilson Rabinowitz, 1918 - 1998) - amerykański choreograf baletowy i musicalowy, reżyser teatralny, filmowy, producent telewizyjny, urodził się w Nowym Jorku. Trudna sytuacja finansowa rodziny, związana z Wielkim Kryzysem nie pozwoliła mu pójść na studia. Dzięki pomocy siostry, profesjonalnej tancerki dostał się staż w Sandor's Company. W 1940 trafił do corps de ballet nowego zespołu Ballet Theatre (późniejszy American Ballet Theatre). W 1944 stworzył swój pierwszy balet "Fancy Free" do muzyki nieznanego jeszcze kompozytora - Bernsteina. Następnie pracował równolegle dla baletu i musicalu. W 1949 dołączył do zespołu Balanchine New York City Ballet (NYCB), gdzie został zastępcą dyrektora artystycznego. Dla tego zespołu stworzył "The Cage" ("Klatkę") inspirowaną rytuałami godowymi modliszek, samic traktujących samce jako ofiarę. W 1957 odbyła się premiera musicalu "West side story", w jego reżyserii i choreografii (za co otrzymał dwa Oscary). Po śmierci Balanchine'a wraz z Peter'em Martins'em był dyrektorem New York City Ballet (aż do 1990). Stworzył ponad 60 choreografii.

Aleksiej Ratmansky urodził się w 1968 w Leningradzie, wykształcenie uzyskał w Szkole Baletowej Bolszoj w Moskwie. Był kolejno solistą ukraińskiego Baletu Narodowego, Baletu Królewskiego w Winnipeg i Duńskiego Baletu Królewskiego. Tworzył balety dla Teatru Maryjskiego, Szwedzkiego i Duńskiego Baletu Królewskiego, Holenderskiego Baletu Narodowego, New York City Ballet, San Francisco Ballet, The Australian Ballet, oraz dla Niny Ananiashvili, Diany Vishnevej i Michaiła Barysznikowa. W 2005 roku został uhonorowany nagrodą Benois de la Danse za swoją choreografię "Anna Karenina". Był dyrektorem artystycznym baletu Teatru Bolszoj (2004 - 2008), dla którego stworzył "Jasny Potok" oraz "Śrubę" do muzyki Szostakowicza, dokonał rekonstrukcji "Korsarza" i "Płomienia Paryża". W 2009 przygotował nową choreografię tańców do "Aidy" w Metropolitan Opera. W 2009 został choreografem-rezydentem American Ballet Theatre. "Russian Seasons" ("Rosyjskie pory roku") wystawił dla New York City Ballet jako przedstawienie różnych doświadczeń człowieka, takich jak miłość, strata i śmierć w ludowych i prawosławnych rytuałach odzwierciedlających zmiany pór roku. Wykorzystał muzykę Leonida Diesatnikowa, czerpiącą z folkloru ludów zamieszkujących rosyjską krainę jezior. Kompozytor, podobnie, jak Vivaldi w "Czterech porach roku", używa w czterech częściach utworu solowych skrzypiec, ale dodaje też solo wokalne.

Harald Lander (1905 - 1971) był duńskim tancerzem, choreografem i dyrektorem artystycznym Baletu Królewskiej Duńskiej. Urodził się w Kopenhadze. Zaczynał jako tancerz, studiując pod kierunkiem Michaiła Fokina w latach 1926-27. Główne role tańczył aż do przejścia na emeryturę w roku 1945. W czasie jego kadencji (1932 do 1951) jako dyrektora artystycznego i baletmistrza Ballet Royal Danish wzbogacił repertuar zespołu o ikoniczne arcydzieła Fokina stworzone dla Baletów Rosyjskich Diagilewa oraz o rekonstrukcje i wznowienia baletów Bournonville, ojca klasycznego baletu duńskiego. "Etudes" ("Etiudy") to jego najbardziej znana praca choreograficzna, która później przyniosła mu międzynarodową sławę. Jest ona uważana za hołd dla klasycznej lekcji - treningu baletowego, który zawsze zaczyna się od tradycyjnych ćwiczeń baletowych przy drążku i kończy się spektakularnymi skokami i piruetami na środku sali. W 1953 roku Lander został baletmistrzem Opery Paryskiej, a 1964 otworzył własne studio w Paryżu. Na krótko przed śmiercią wrócił do Kopenhagi.

Rozpowszechnianiem spektakli z cyklu "Bolshoi Ballet Live" na terenie Polski zajmuje się dystrybutor najwyższej jakości kontentu alternatywnego dla kin, w tym transmisji HD LIVE i retransmisji HD z najlepszych teatrów i sal koncertowych świata, będący jednym ze światowych pionierów w tym zakresie. Marka www.nazywowkinach.pl została ustanowiona przez firmę CIKANEK FILM, działającą obecnie w 14 krajach Europy Centralnej i Wschodniej, a powstałą w roku 2007, by kreować i rozwijać rodzący się właśnie fenomen transmisji do kin spektakli i koncertów. Rocznie firma w samej tylko Polsce sprzedaje ponad 100.000 biletów.

***

GDZIE OGLĄDAĆ "WIECZÓR CHOREOGRAFII WSPÓŁCZESNYCH":

Na żywo:

Bydgoszcz Multikino

Dąbrowa Tarnowska Kino Sokół

Gdańsk Multikino

Gdynia Multikino

Gliwice kino Amok

Katowice Kino Rialto

Konin Kino Oskard

Kraków Multikino

Limanowa Limanowski Dom Kultury kino Klaps

Lublin Multikino

Olsztyn Multikino

Poznań Multikino Malta

Przemyśl Centrum Kulturalne w Przemyślu-Kino Centrum

Szczecin Multikino

Warszawa (1) Kino Praha

Warszawa (2) Multikino Złote Tarasy

Wrocław Kino Nowe Horyzonty

Zabrze Multikino

9 kwietnia Oświęcim Oświęcimskie Centrum Kultury - Nasze Kino

20 kwietnia Dębica kino Kosmos

22 kwietnia Łódź Łódzki Dom Kultury kino Szpulka

23 kwietnia Łuków kino Łuków

5 maja Braniewo Braniewskie Centrum Kultury

24 maja Kęty Dom Kultury w Kętach

18 czerwca Poznań kino Rialto