Artykuły

Czy człowiek odpowiada całkowicie za świat wciąg­nięty w zbrodnię? Czy jest inny niż jest, czy żyje wbrew jego naturalnym skłonnościom? Warunki hi­storyczne kształtują ludzi wbrew ich naturalnym dą­żeniom do niewinności i dą­żeniom do korzystania z urody świata?

Wiejski chłopak, ciekaw życia, zakochany we wszy­stkim, co daje natura, za­chwyca go ruch, kąpiele w upalny czas, czerwień i so­czystość jabłka — to Piotr „król”. Ten sam człowiek wprzęgnięty w losy wojny jest wykonawcą wojennych wyroków, musi zabijać — to Piotr kat.

Pamięć przelanej pod­czas wojny krwi staje się dla bohatera poczuciem winy, którego potem nie może udźwignąć. Tamte śmierci mącą radość ży­cia, którego sensem i isto­tą powinno być: żyć w naturze, jabłko zerwać i zjeść, rzekę „targać garś­ciami” za jej „zieloną grzy­wę”, dziewczęta całować. „Matko naturo… spraw, by syn nasz, podchodząc do noża, z rzeczy śmiertelnych pierwsze ujrzał jabłka…” — takiego losu pragnie Piotr dla nowo narodzonego syna.

Taką problematyką mo­ralną w sztuce A jak kró­lem, a jak katem będziesz wg. T. Nowaka daje pod rozwagę publiczności Teatr Nowy w Poznaniu, który rozpoczął pracę po blisko trzyletniej przerwie, w od­nowionym budynku, a co najważniejsze — pod no­wym kierownictwem Izabel­li Cywińskiej.

Jednocześnie są w reper­tuarze: Giganci z gór Pirandella, Śmierć Tarełkina Suchowo-Kobylina i monodram Odejście Kai­na Marianny Bocian. Za­powiedziane jest wystawienie na tej scenie Wacława dziejów Garczyńskiego przygotowane przez Adama Hanuszkiewicza, będzie Opera za trzy grosze w re­żyserii Raula Zarmena, bę­dzie też Maja Komorowska w sztuce reżyserowanej przez Krzysztofa Zanussie­go…

Rzecz w koncepcji teatru, który nie tylko co wieczór przedstawi widzom spek­takl, ale teatru, wokół którego powstanie kulturo­twórcze środowisko: gdzie będą spotkania i dyskusje z publicznością. Środowis­ko, które skupi ludzi zdol­nych i twórczych, a także entuzjastów teatru: gdzie będzie się dziać niekoniecz­nie bez napięć, ale bez nu­dy i nijakości.