Biuro rzeczy znalezionych
Polskiemu czytelnikowi i widzowi pisarstwo Władysława Terleckiego (1933-99) kojarzy się przede wszystkim z tematyką dotyczącą spraw i ludzi związanych z powstaniem 1863 roku. Ta problematyka dominowała w jego ostatnich powieściach ("Spisek", "Ucieczka z Carskiego Sioła", "Lament") i dramatach ("Dwie głowy ptaka", "Cyklop"). Wielkim uproszczeniem byłoby jednak zakwalifikowanie tej twórczości do pisarstwa historycznego. Zarówno w utworach sięgających do autentycznych wydarzeń przeszłości, jak i w mniej może znanych, ale nie mniej licznych dziełach o tematyce współczesnej najważniejsza dla Terleckiego była refleksja na temat podstawowych problemów egzystencjalnych i etycznych. Jego bohaterowie częstokroć stają albo przed problemami wyboru (zmuszeni splotem wydarzeń) lub dokonują rachunku sumienia, w nie zafałszowany sposób ukazującego motywy ich postępowania. Tak jest też w krótkiej, jednoaktowej sztuce "Biuro rzeczy znalezionych".
Do biura rzeczy znalezionych zgłasza się mężczyzna. Nie może przypomnieć sobie, dlaczego tu trafił. Pojawiają się też inne postacie: chłopak poszukujący zostawionego w parku rewolweru, stara nauczycielka francuskiego, która zgubiła rodzinną pamiątkę, sędzia nie mogący znaleźć pożyczonych z biblioteki książek i kobieta pragnąca odzyskać swą torebkę. Okazuje się, że wszystkie te osoby odegrały kiedyś ważne role w życiu bohatera. Ten zapomniał o nich, wyrzucił z pamięci krzywdy, jakie im wyrządził. Teraz, w tym dziwnym biurze, dawno już nieżyjący, zapomniani powracają niczym symbole kolejnych klęsk moralnych bohatera.
W owej opowieści o życiu, w którym na skutek kompromisu zatarła się granica między dobrem a złem, biuro staje się alegorią sądu, sądu moralnego, jakiego nie może uniknąć bohater.
